گروه اقتصادی ایرنا - امسال با شدت یافتن ناترازی انرژی که محصول غفلت به توسعه زیرساخت ها در سال های گذشته بوده، بخش های مختلف صنعت شاهد افت تولید و فعالیت واحدها و کارخانجات با نیمی از توان تولید هستیم که بازتاب آن در کاهش تولید و صادرات به نمایش درآمده است.
در این میان صنعت سیمان که نزدیک به ۹۰ سال سابقه تولید در ایران دارد و جزو صنایع مورد نیاز در ساخت و سازها محسوب می شود، امسال با مشکل قطعی برق و گاز دست و پنجه نرم می کند.
قطعی های مکرری که امسال از مهر ماه یعنی یک ماه زودتر از سال گذشته شروع شده و همچنان ادامه دارد، منجر به خاموشی ۳۰ تا ۷۰ درصدی کوره های سیمان شده است.
هر چند صنعت سیمان می تواند از سوخت های جایگزین از جمله مازوت استفاده کند و مازوت در فرایند تولید سیمان از بین می رود اما به خاطر چالش های زیست محیطی اجازه بهره مندی از سوخت جایگزین در شرایط قطعی گاز و برق به صنعتگران را نمی دهد.
اکنون تعدادی از کارخانه های بزرگ سیمان مانند سیمان تهران، سیمان آبیک، سیمان شمال، فارس، درود، اصفهان و سپاهان به خاطر عدم تخصیص انرژی مناسب به صورت نیمه فعال به حیات خود ادامه می دهند.
نمودارهای تولید در ۱۰ ماهه امسال و مقایسه آن نسبت به مدت مشابه سال گذشته پرده از وضعیت این صنعت برداشته است و آثار چالش محدودیت‌های برق و گاز را به وضوح نشان می دهد هر چند در این زمینه وزارت صنعت، معدن و تجارت سعی کرده است تا با ارائه بسته جبران تولید، با حمایت از این بخش صنعتی به جبران کاهش تولید بپردازند اما همچنان مشکلات این صنعت باقی است و تا پایان فصل سرما ادامه خواهد داشت.
درباره آخرین وضعیت صنعت سیمان با علی‌اکبر الوندیان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان به گفت و گو نشستیم. وی با اشاره به اینکه وضعیت ناترازی انرژی همچنان باقی و تغییری نکرده است، می گوید: باتوجه به سرمای کشور متاسفانه مجدد گاز کارخانه های تولید سیمان قطع شده و این روند روز به روز تشدید می شود.
وی ادامه می دهد: هر چند صنعت سیمان می تواند در شرایط ناترازی انرژی از سوخت جایگزین استفاده کند اما اجازه مصرف سوخت جایگزین را به صنعتگران نمی دهند از دی ماه بود که وضعیت بهبود پیدا کرده بود و کارخانه های سیمان با ۵۰ درصد ظرفیت شروع به کار کرده بودند اما دوباره سرما منجر شد تا ظرفیت تولید کاهش پیدا کند.
اختصاص یک هفتم از نیاز صنعت سیمان به کوره ها
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان از نیاز حدود هفت میلیون مترمکعب کارخانه های صنعت سیمان خبر داد و گفت: از این تعداد، تنها یک میلیون و ۶۰۰ هزار مترمکعب اختصاص یافته و تولید شرکت های بزرگ سیمانی را مختل و متوقف کرده است .
وی ابراز می کند: بارها از سازمان محیط زیست درخواست کرده‌ایم که اجازه مصرف مازوت برای سیمان های خاکستری که منع مصرف ندارند را آزاد کند چرا که شاخص های محیط زیستی در این صنعت مورد آزمایش قرار گرفته است و استاندارد های زیست محیطی رعایت می شود اما موافقتی صورت نگرفته است.
الوندیان با بیان اینکه اکنون تولید ۲ کارخانه بزرگ سیمان در تهران و آبیک متوقف شده است می گوید: اکنون کوره ها متوقف شده است و در تولید سیمان و کلینکر دچار مشکل شده ایم.
وی اضافه می کند: بازار به سمت رونق ساخت و ساز می رود که به طور قطع کمبود سیمان در بازار منجر به بالا رفتن قیمت در این حوزه می شود.
وی با عنوان اینکه در۱۰ ماه امسال ۶۱ میلیون تن کلینکر تولید کردیم، اضافه می کند: این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته به کاهش پنج میلیون تنی روبرو است که کاهش ۷.۳ درصدی را نشان می دهد.
کاهش ۲ درصدی در تولید و ۷ درصدی در صنعت سیمان
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان بیان می کند: امسال ۵۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تن سیمان تولید کردیم که نسبت به سال گذشته ۲ درصد کاهش یافته است که شامل کسری ۷۰۰ هزار تنی سیمان می شود.
وی با بیان اینکه امسال ۵۴ میلیون تن در داخل مصرف داخل شده است می گوید: این آمار در سال گذشته ۵۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تن بوده است و نشانگر سه درصد کاهش مصرف است.
الوندیان آمارهایی از وضعیت کاهشی صنعت سیمان منتشر کرده و می گوید: امسال با ۱۱ میلیون تن صادرات، هفت درصد کاهش داشته ایم.
وی ابراز می کند: ۱۹ درصد نیز کاهش صادرات در کلینکر داشته ایم که این امر بازارهای صادراتی را تهدید می کند.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با اشاره به اینکه ناترازی انرژی به صنعت سیمان و اشتغال در این عرصه ضربه می‌زند، می‌گوید: هر چند صنعتگران برای حفظ نیروها و متخصصان تلاش می کنند تا اشتغال را حفظ کنند اما خودشان همچنان در تولید و صادرات متضرر می شوند و بخشی از درآمدهای کارخانه صرف هزینه های تولید می شود.
وی خاطر نشان می‌کند: به صورت غیر مستقیم در حوزه حمل و نقل عمومی نیز اشتغال قابل توجهی تحت تاثیر ناترازی انرژی قرار گرفته است در صورتی که تولید کاهش یابد رانندگان نیز بیکار می شوند و این نیز در معیشت افراد تاثیر می گذارد.
بسته حمایت از تولید به کجا رسید؟
۱۱ دی ماه امسال و به دنبال قطع مکرر گاز و برق صنایع به دلیل مدیریت ناترازی انرژی در کشور، وزیر صنعت، معدن و تجارت از تدوین بسته ویژه‌ای را برای حمایت از صنایع در برابر خسارت قطع برق و گاز خبر داد.
براساس گزارشی که اتابک به دولت داد، برق تحویلی به صنایع در ۶ ماهه نخست امسال ۴۰ درصد نسبت به مدت مشابه پارسال کاهش یافته است و زمان ازدست‌رفته صنایع برای تولید که پارسال ۱۴ درصد بود به ۲۲ درصد رسیده است، این در حالی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در آغاز سال ۱۴۰۳ شعار و هدف «جهش تولید با مشارکت مردم» را تعیین کرده‌اند.
در گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه صنایع پتروشیمی، فولاد و سیمان سهم ۴۲ درصدی در ارزش افزوده کل بخش صنعت و ۵۱ درصدی در کل صادرات غیرنفتی کشور دارند، تأکید شده است: عدم‌النفع ناشی از تولید ازدست‌رفته صنایع عمده کشور ناشی از اعمال محدودیت برق، فقط در تابستان ۱۴۰۳ بالغ بر ۱۷۳٫۵ همت بوده است.
در طراحی این بسته حمایتی ابعاد مختلفی از جمله تسهیلات در پرداخت حق بیمه، مالیات سررسید شده، امهال در پرداخت اقساط وام‌ها و... پیش‌بینی شده است اما تا به امروز این بسته در گیر و دار بررسی و تصویب مانده است.
سیدمحمد اتابک وزیر صنعت، معدن و تجارت در تازه ترین اظهار نظر، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از ارایه بسته حمایت از تولید در برابر ناترازی انرژی به معاون اول رئیس جمهور خبر داد و گفت: به زودی این بسته پیشنهادی به جلسه دولت باز می گردد.
وی اظهار داشت: این بسته اکنون در اختیار معاون اول رئیس جمهور است و روی آن کار کارشناسی انجام شده است و به زودی دوباره به جلسه دولت بازگردد.
وی یادآور شد: این بسته قبلا یک بار در کمیسیون زیربنایی دولت به تصویب رسیده بود اما در کمیسیون اقتصادی مشکلاتی داشت و انجام نشد و سرانجام برای رفع ایرادات به معاون اول دوباره ارسال شد و انشاء الله عملیاتی می شود.